5 dấu hiệu nhận biết tai biến đột quỵ giúp tăng cơ hội sống cho người bệnh

Tai biến đột quỵ đã dần trở thành “cơn ác mộng” khi đối tượng mắc phải ngày càng trẻ hóa, không chỉ người có tuổi mà thế hệ gen Z cũng không ít người gặp phải. Vậy làm thế nào nhận biết, cùng Medda điểm qua 5 dấu hiệu nhận biết tai biến đột quỵ nhé!

1. Tai biến đột quỵ là gì?

Tai biến đột quỵ hay còn được gọi với tên tai biến mạch máu não là tình trạng các dòng máu cung cấp cho não bị chậm lại hoặc gián đoạn, khiến não không tiếp nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu não. Cụm từ “đột quỵ” biểu thị tính cấp bách, sự đột ngột, xảy ra nhanh chóng và nguy hiểm của căn bệnh.

Tai biến đột quỵ thường được phân thành hai loại chính:

• Đột quỵ thiếu máu cục bộ (Ischemic stroke): Xảy ra khi mạch máu cung cấp máu cho não bị tắc nghẽn bởi cục máu đông hoặc mảng xơ vữa.
• Đột quỵ xuất huyết (Hemorrhagic stroke): Xảy ra khi mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu vào mô não.

2. Tính chất nguy hiểm của tai biến đột quỵ

2.1. Tỷ lệ tử vong cao

Tai biến đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới, chỉ sau bệnh lý ung thư và tim mạch.

Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO), Việt Nam mỗi năm có khoảng 200 nghìn ca bệnh tai biến đột quỵ. Các báo cáo khoa học cho thấy tỷ lệ đột quỵ sẽ ngày càng tăng lên nhanh chóng và số tử vong chiếm rất cao đến hơn 70%.

2.2. Để lại nhiều di chứng và ảnh hưởng lâu dài

Nhiều người sống sót sau đột quỵ phải chịu đựng các di chứng nghiêm trọng như liệt nửa người, khó nói và giảm trí nhớ.

Khoảng 50% số người sống sót sau đột quỵ không thể trở lại cuộc sống bình thường và cần sự trợ giúp hàng ngày.

Kết quả nghiên cứu cho thấy người bị đột quỵ thường xảy ra ở độ tuổi 65 và độ tuổi đột quỵ ở người dưới 45 tuổi chiếm 7,2%, trong đó đa số là người trẻ. Đây là con số thực sự đáng báo động, bởi nhóm người trẻ không chỉ là trụ cột lao động cho cả gia đình và xã hội mà còn là nguồn lực tiềm năng cho sự phát triển và đổi mới trong tương lai.

2.3. Nguy cơ tái phát

Những người từng đột quỵ có nguy cơ cao sẽ bị tái phát. Khoảng 25% số người sống sót sau đột quỵ sẽ bị đột quỵ lại trong vòng 5 năm.

2.4. Chi phí điều trị cao

Chi phí điều trị và phục hồi chức năng cho bệnh nhân đột quỵ rất cao. Tình trạng mất khả năng lao động kéo dài gây thiệt hại lớn về kinh tế cho cả cá nhân và xã hội.

>>>>> Xem thêm:

• Tỷ lệ tai biến đột quỵ tăng nhanh ở người trẻ
• Khám tầm soát đột quỵ bao gồm những gì?

3. Dấu hiệu nhận biết tai biến đột quỵ

3.1. Hoa mắt chóng mặt, mất thăng bằng

Đột nhiên cảm thấy hoa mắt, đầu óc quay cuồng, bấp bênh, không thể đứng vững và dễ bị ngã. Đây là bước đầu của việc bị thiếu oxy lên não, người bệnh có thể dễ bị nhầm lẫn với triệu chứng của rối loạn tiền đình. Cần lưu ý và kiểm tra kịp thời khi đột ngột mất thăng bằng, chóng mặt.

3.2. Mờ mắt, giảm thị lực

Khi thị lực đột ngột bị suy giảm, có thể xảy ở một hoặc cả hai mắt, nhìn thấy mọi thứ bị nhòe hoặc đốm mờ. Nguyên do chủ yếu là thùy não không được cung cấp đủ oxy, hoạt động của thùy não bị giảm khiến thị lực bị ảnh hưởng. Dấu hiệu này bên ngoài khó có thể nhận ra, người bệnh cần kiểm tra ngay khi có triệu chứng.

3.3. Đau đầu

Đầu bị đau âm ỉ kéo dài, đau đột ngột, dữ dội và không rõ nguyên nhân có thể là 1 trong 5 dấu hiệu của đột quỵ. Đau đầu do đột quỵ thường khác biệt so với các loại đau đầu thông thường như đau đầu do căng thẳng hay đau nửa đầu.

Nếu cơn đau đầu xuất hiện đột ngột, không giống như những lần đau đầu trước đó, và đi kèm với các triệu chứng khác như mất thăng bằng hoặc hoa mắt, cần kiểm tra y tế ngay lập tức vì đây có thể là một trong những dấu hiệu nhận biết tai biến đột quỵ.

3.4. Miệng méo

Khi một bên mặt bị yếu hoặc tê liệt, khuôn mặt sẽ trở nên không đối xứng, một bên miệng bị xệ xuống. Điều này thường dễ nhận thấy khi người bệnh cố gắng cười hoặc nói chuyện. Nguyên do có thể là thiếu oxy lên não làm tổn thương dây thần kinh tác động đến cơ mặt.

3.5. Rối loạn ngôn ngữ

Người có nguy cơ tai biến đột quỵ thường gặp khó khăn trong việc nói chuyện, hay nói lắp, diễn đạt câu từ lộn xộn không rõ nghĩa.

Để chắc chắn hơn về triệu chứng này, hãy yêu cầu người bệnh đọc nhanh một câu hoặc các đồ vật xung quanh. Từ đó có thể nhận định chuẩn xác nhất về dấu hiệu của bệnh.

Những dấu hiệu trên thường xuất hiện đột ngột hoặc xuất hiện khi vừa mới ngủ dậy. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu nhận biết tai biến đột quỵ và có hành động kịp thời sẽ giúp giảm thiểu tối đa tổn thương não và tăng cơ hội phục hồi.

4. Hành động cần thiết khi xuất hiện dấu hiệu nhận biết tai biến đột quỵ

• Việc đầu tiên là gọi ngay cho cấp cứu. Đừng chần chừ, vì mỗi phút trôi qua đều có thể làm tăng nguy cơ tổn thương não vĩnh viễn.
• Trong thời gian đợi cấp cứu, người nhà cần có những biện pháp sơ cứu sau:
• Tránh cho bệnh nhân bị té ngã, vì té ngã có thể làm tình trạng bệnh thêm trở nặng..
• Nới lỏng quần áo, cho người bệnh nằm nghiêng 30° và móc hết thức ăn hoặc đờm ở họng ra để người bệnh dễ thở hơn.
• Nhắc nhở người bệnh nên thở nhẹ nhàng để giảm căng thẳng cho tim và phổi.
• Tuyệt đối không tự ý cho người bệnh uống thuốc, tránh di chuyển người bệnh quá nhiều và cần ghi nhớ thời gian các triệu chứng bắt đầu xuất hiện.

5. Kết luận

Tai biến đột quỵ có thể xảy ra bất cứ lúc nào và không chừa một ai, ở độ tuổi hay làm ngành nghề nào đều có nguy cơ mắc phải căn bệnh này. Đột quỵ là một tình trạng y tế khẩn cấp đòi hỏi phản ứng nhanh và chính xác. Các dấu hiệu nêu trên đều là những triệu chứng cảnh báo cần được chú ý ngay lập tức.

Mỗi người cần trang bị cho mình kiến thức về các dấu hiệu nhận biết tai biến đột quỵ và cách ứng phó, điều này không chỉ bảo vệ bản thân mà còn tăng cơ hội sống cho những người xung quanh. Hãy lưu ngay những thông tin này và chia sẻ để cùng nhau nâng cao nhận thức về căn bệnh, cũng như sẵn sàng hành động khi cần thiết.