Nhận biết dính thắng lưỡi ở trẻ và cách điều trị

Trong quá trình phát triển của trẻ, mỗi dấu mốc đều là một bước ngoặt quan trọng. Trong số đó, vấn đề dính thắng lưỡi ở trẻ không chỉ là một trở ngại đối với sự phát triển ngôn ngữ mà còn ảnh hưởng đến quá trình ăn uống và thậm chí là sức khỏe răng miệng của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về tình trạng này từ nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp điều trị hiệu quả, giúp cha mẹ có thêm kiến thức để hỗ trợ con yêu một cách tốt nhất.

1. Thực trạng dính thắng lưỡi ở trẻ

Tật thắng lưỡi ở trẻ, còn được gọi là tình trạng "thắng lưỡi ngắn" hoặc "ankyglossia", là một tình trạng bẩm sinh khiến thắng lưỡi (dải mô nối lưỡi với đáy miệng) ngắn hơn bình thường.

Dính thắng lưỡi khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là các bé từ 6 tháng đến 3 tuổi. Theo nghiên cứu của Viện Y học Quốc gia Mỹ (NIH), khoảng 5% trẻ em dưới 5 tuổi bị dính thắng lưỡi. Tuy nhiên, con số này có thể cao hơn do không phải trường hợp nào cũng được báo cáo.

2. Nguyên nhân dẫn đến trẻ bị dính thắng lưỡi

Mặc dù nguyên nhân cụ thể của tật này vẫn chưa được hiểu rõ một cách đầy đủ, các nghiên cứu chỉ ra rằng có thể xuất phát từ yếu tố di truyền. Trẻ em có thành viên trong gia đình từng mắc tật dính thắng lưỡi thì có nguy cơ cao bị dính thắng lưỡi hơn bình thường, điều này cho thấy tật thắng lưỡi ở trẻ có liên quan tới gen di truyền.

Ngoài yếu tố trên, một số quan điểm cho rằng các biến dạng bẩm sinh trong quá trình phát triển thai nghén cũng là một phần trong việc hình thành tật dính thắng lưỡi. Tuy nhiên, nguyên nhân cụ thể và tại sao những biến dạng này xảy ra vẫn là một câu hỏi cần được nghiên cứu thêm. Bởi vì sự phát triển của lưỡi và các cấu trúc liên quan trong bào thai là một quá trình phức tạp, chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố gen và môi trường.

3. Triệu chứng và biểu hiện của trẻ bị dính thắng lưỡi

Có một số biểu hiện quan trọng giúp phát hiện tật dính thắng lưỡi ở trẻ em như việc làm ảnh hưởng đến khả năng bú sữa, khiến quá trình bú kéo dài và tốc độ tăng cân chậm lại. Các dấu hiệu của tật dính thắng lưỡi có thể biến đổi tùy thuộc vào tuổi và mức độ bị ảnh hưởng của trẻ, bao gồm:

• Lưỡi của trẻ bị giới hạn trong việc di chuyển do dây thắng lưỡi quá ngắn.
• Trẻ không thể đưa lưỡi ra xa khỏi miệng.
• Khả năng đưa lưỡi chạm vòm họng của trẻ bị hạn chế.
• Khi trẻ khóc hoặc thè lưỡi ra, đầu lưỡi có thể xuất hiện dạng hình trái tim, nhọn hoặc hình vuông.
• Răng cửa hàm dưới của trẻ có thể bị hở hoặc lệch do ảnh hưởng từ tình trạng dính thắng lưỡi.
• Trẻ em mắc tật này thường gặp phải sự khó khăn khi bú sữa và sau này là vấn đề với việc phát âm.

4. Cách điều trị và chăm sóc dính thắng lưỡi ở trẻ

4.1. Thủ thuật cắt thắng lưỡi

Thủ thuật cắt thắng lưỡi (frenotomy) là một phương pháp phẫu thuật nhỏ, thường được thực hiện để điều trị tình trạng dính thắng lưỡi ở trẻ em. Quá trình này bao gồm việc cắt hoặc sửa đổi dây thắng lưỡi ngắn, giúp lưỡi có thể di chuyển tự do hơn.

>>>>> Xem thêm:

• Cùng chuyên gia tìm hiểu cách chăm bé 2 tháng tuổi đúng cách
• Tại sao bệnh hen suyễn ở trẻ em tăng nhanh trong thời tiết nồm ẩm

Đối với trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi, cần phải giữ đầu trẻ một cách chắc chắn, sau đó có thể áp dụng thuốc tê hoặc tiêm thuốc tê để làm tê khu vực được chọn trước khi dùng dao điện thực hiện cắt thắng lưỡi. Phương pháp này cho phép trẻ có thể quay trở lại bú mẹ ngay lập tức sau thủ thuật. Ngược lại, đối với trẻ lớn hơn, việc gây tê có thể được thực hiện ngay tại vùng dây thắng lưỡi, tiếp theo là việc sử dụng dao phẫu thuật hoặc thiết bị cắt đốt để tiến hành cắt thắng lưỡi và cuối cùng là khâu vết cắt. Vết thương thường sẽ hồi phục sau vài tuần.

Hiện nay, thủ thuật cắt thắng lưỡi cho trẻ có thể được thực hiện bằng laser, đây là bước tiến lớn giúp trẻ tránh được viêm nhiễm và sinh hoạt bình thường ngay sau khi cắt.

Ưu điểm:

• Thủ thuật nhanh chóng và đơn giản, thường mất ít thời gian.
• Có thể cải thiện đáng kể khả năng bú, ăn và sau này là nói của trẻ.
• Hầu như ngay lập tức giúp giảm bớt các vấn đề liên quan đến việc bú sữa.
• Phục hồi nhanh chóng, đau đớn ít.

Nhược điểm:

• Có thể gây chảy máu nhỏ và đau tại chỗ cắt.
• Rủi ro nhiễm trùng, mặc dù rất hiếm gặp.
• Cần thực hiện các bài tập lưỡi sau phẫu thuật để đạt hiệu quả tốt nhất.

4.2. Chăm sóc sau làm thủ thật

Sau khi trẻ trải qua thủ thuật cắt thắng lưỡi, việc chăm sóc tại nhà đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục. Dưới đây là một số biện pháp chăm sóc cần thiết:

Nếu xuất hiện vết trắng tại vùng phẫu thuật, không cần quá lo lắng vì đây là phản ứng bình thường của cơ thể và thường tự biến mất sau vài ngày.

• Việc vết thương chảy máu hoặc xuất hiện các dấu hiệu bất thường (như sưng, đỏ, mủ, hoặc dấu hiệu nhiễm trùng) cần được chú ý và xử lý kịp thời bởi các chuyên gia y tế.
• Tránh cho trẻ tiếp xúc với các đồ vật cứng hoặc sắc nhọn có thể làm tổn thương vùng phẫu thuật, giúp ngăn chặn chảy máu và tạo điều kiện cho vết thương lành nhanh hơn.
• Việc duy trì vệ sinh răng miệng sạch sẽ là rất quan trọng để ngăn chặn nhiễm trùng.
• Đảm bảo trẻ uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ để hỗ trợ quá trình hồi phục.
• Thiết lập một chế độ luyện tập cho lưỡi để tăng cường khả năng linh hoạt và chức năng của lưỡi.

Mỗi trường hợp cụ thể có thể cần các hướng dẫn chăm sóc đặc biệt, do đó cần theo dõi sát sao tình trạng của trẻ và liên hệ với bác sĩ nếu có bất kỳ lo ngại nào.

Qua những thông tin và hướng dẫn cung cấp trên, hy vọng rằng các bậc phụ huynh có thể hiểu rõ hơn về tình trạng dính thắng lưỡi ở trẻ cũng như biết cách chăm sóc trẻ sau khi thực hiện thủ thuật cắt thắng lưỡi.

Nguồn: Tổng hợp